Quỹ cứu lỗ nhà đầu tư BOT đường cao tốc phản đối mạnh

Cụ thể, trong một kiến nghị gửi Thủ tướng Chính phủ về việc thực hiện các dự án BOT, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã đề nghị giao Bộ Tài chính thành lập một loại quỹ với tên gọi Quỹ bảo đảm an toàn nguồn vốn đầu tư cho các dự án BOT đường bộ.

Nguồn thu của Quỹ được trích từ phí sử dụng đường bộ, tức tiền người dân, doanh nghiệp phải trả ở những trạm thu phí .

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Quỹ sẽ được dùng cho hai trường hợp: Một là nếu nhà nước cần mua lại các dự án BOT đường bộ, số tiền từ quỹ sẽ được dùng để thanh toán cho nhà đầu tư; hai là nguồn tiền từ Quỹ sẽ dùng để chi trả cho nhà đầu tư khi dự án không có khả năng thu hồi vốn.

Sau khi nghiên cứu đề xuất của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, mới đây Bộ Tài chính đã chính thức có ý kiến gửi Thủ tướng Chính phủ.

Bộ Tài chính cho rằng, theo quy định hiện hành, các dự án đường bộ được lựa chọn đầu tư theo hình thức hợp đồng BOT phải đảm bảo phương án thu hồi vốn đầu tư và lợi nhuận cho nhà đầu tư. Trường hợp dự án không có khả năng thu hồi vốn và lợi nhuận cho nhà đầu tư, Nhà nước sẽ xem xét sử dụng vốn đầu tư của Nhà nước để tham gia hỗ trợ đảm bảo phương án tài chính cho dự án.

Đồng thời, theo Bộ Tài chính, hiện không có quy định về bảo lãnh doanh thu cho nhà đầu tư BOT. Vì vậy, khi đề xuất được cơ quan nhà nước có thẩm quyền lựa chọn cho phép thực hiện các dự án kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ theo hình thức này, các nhà đầu tư phải nghiên cứu cẩn trọng phương án thu hồi vốn đầu tư và chịu rủi ro về doanh thu.

Dẫn các quy định của pháp luật, Bộ Tài chính cho rằng số tiền phí mà nhà đầu tư thu được là doanh thu hoạt động kinh doanh của đơn vị. Đơn vị thu phí có nghĩa vụ kê khai, nộp thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp, thực hiện quản lý, sử dụng và hạch toán kết quả kinh doanh theo quy định của pháp luật.

Bộ Tài chính khẳng định, nếu trích Quỹ bảo đảm an toàn nguồn vốn từ nguồn thu phí của tất cả các dự án BOT để chi trả đảm bảo an toàn vốn của một số dự án BOT khác “là không hợp lý, không đúng nguyên tắc tính giá, kéo dài thời gian thu phí của các trạm thu phí, gây khó khăn cho việc hoàn vốn của các dự án”.

Vì vậy, theo Bộ Tài chính, kiến nghị của Bộ Kế hoạch và Đầu tư về việc nguồn thu của Quỹ được trích từ phí sử dụng đường bộ là “không phù hợp với quy định hiện hành”.

Do đó, Bộ Tài chính đề nghị Thủ tướng không nghiên cứu thành lập Quỹ bảo đảm an toàn đầu tư như kiến nghị của Bộ Kế hoạch và Đầu tư do “thiếu cơ sở pháp lý và thực tiễn”.